پایان نامه معماری پایدار
كاربرد مفاهيم پايداري و توسعه پايدار در معماري مبحثي به نام معماري پايدار را به وجود آورده است. اصطلاح پايداري (Sustainable) براي نخستين بار در سال 1986 توسط كميته جهاني گسترش محيط زيست تحت عنوان (رويارويي با نيازهاي عصر حاضر بدون به مخاطره انداختن منابع نسل آينده براي مقابله با نيازهايشان) مطرح شد. معماري پايدار در واقع زير مجموعه طراحي پايدار است كه شايد بتوان يكي از جريان هاي مهم معاصر به حساب آوردوعكس العملي منطقي در برابر مسائل و مشكلات عصر صنعت به حساب مي رود. براي مثال 50 درصد ذخائر سوختي در ساختمان مصرف مي شود كه اين به نوبه خود منجر به بحران هاي زيست محيطي مي شود. بنابراين ضرورت توسعه هر چه بيشتر مقوله پايداري به خوبي قابل مشاهده است. مهمترين سرفصل هاي معماري پايدار عناوين معماري اكوتك و معماري و انرژي و معماري سبز تشكيل مي دهد.
اصول و قواعد در معماري پايدار
- صرفه جويي در منابع (economy of resources): اين اصل از يك سو به بهره برداري مناسب از منابع و انرژي هاي تجديدناپذير مانند سوخت هاي فسيلي در جهت كاهش مصرف مي پردازد و از سوي ديگر به كنترل و به كارگيري هرچه بيشتر منابع طبيعي به عنوان ذخايري تجديدپذير و ماندگار توجه جدي دارد. براي كنترل منابع 3 نوع استراتژي مي تواند مورد توجه قرار گيرد كه شامل حفظ انرژي ، حفظ آب و حفظ مواد است. تمركز بر اين 3 منبع به دليل اهميت آنها در ساخت و اداره ساختمان است.
- طراحي براي بازگشت به چرخه زندگی: دومين اصل از معماري پايدار بر اين فكر و يا نظريه استوار شده است كه ماده از يك شكل قابل استفاده تبديل به شكل ديگري شود بدون اينكه به مفيد بودن آن آسيب رسيده باشد. از سوي ديگر به واسطه اين اصل يكي از وظايف طراح جلوگيري از آلودگي محيط است.
- طراحي براي انسان : اصل طراحي براي انسان آخرين و شايد مهمترين اصل از معماري پايدار است اين اصل ريشه در نيازهايي دارد كه براي حفظ و نگهداري عناصر زنجيره اي اكوسيستم لازم است كه آنها نيز به نوبه خود بقاء انسان را تضمين مي كنند. اين اصل داراي 3 استراتژي است كه عبارتند از:
الف- نگهداري از منابع طبيعي
ب- طراحي شهري
ج- طراحي سايت و راحتي انسان
در واقع مي توان نتیجه گرفت كه براي رسيدن به معماري پايدار طراح بايد اين مراحل و اصول را تعريف كننده يك چهارچوب اصلي براي طرحي پايدار باشد.
اهداف كلي معماری پايدار
- بهره برداري مناسب از منابع و انرژي
- جلوگيري از آلودگي هوا
- مطابقت با محيط
- استفاده پايدار از منابع زيستي : از منابعي كه سريعتر جايگزين مي شوند استفاده كنيم. به عنوان مثال: از چوب درختاني استفاده كنيم كه سريعتر رشد كرده و مي توانند جايگزين شوند يا از منابع متنوع استفاده شود كه نوع خاصي از منبع از بين نرود.
- استفاده از منابع تجديد ناپذير : مثلاً استفاده از منابع فسيلي براي سوخت غير عاقلانه است يا در ساختن صندلي از چوبي استفاده كنيم كه در طبيعت به سرعت جايگزين شود.
- حفاظت از تنوع زيستي : مردم به طور صحيح از منابع محيطي بهره گيرند و به آنها آموزش داده شود كه از هر محصول يا منبعي در جاي خود و به صورت بهينه استفاده كنند. مثلاً مبلمان شهري كه با كوچكترين نقص دور انداخته نشود. (يا تعمير شود يا مواد اوليه آن بازيافت شود) طراحي پايدار همكاري متفكرانه با مهندسي مكانيك برق و سازه است علاوه بر فاكتورهاي متداول طراحي مانند زيبايي، تناسب، بافت سايه و نور كه بايد مد نظر قرار گيرند.
اصول اوليه عوامل محيطي، اقتصادي و انساني در طراحي پايدار
- درك محيط: طراحي پايدار با درك محيط آغاز ميشودودرك محيط باعث مشخص شدن مراحل طراحي از جمله جهت قرارگيري نسبت به خورشيد و چگونگي قرار گيري ساختمان در سايت و حفظ محيط پيرامون و دسترسي سيستم نقليه و پياده مي گردد.
- ارتباط با طبيعت: چه ساختمان در داخل محيط شهري باشد و چه در يك محيط طبيعي تر ارتباط دادن طبيعي به محيط طراحي شده روح و جان مي بخشد.
- درك تأثيرات محيطي: طراحي پايدار سعي در درك تأثيرات محيط از طريق ارزيابي و تحليل سايت دارد، ارزيابي انرژي مصرفي و تكنيك هاي ساختمان سازي بطوري كه تأثير منفي محيطي را مي توان از طريق استفاده مصالح ساختمان سازي پايدار و مصالح ساختماني قابل بازيافت كاهش داد.
- روند مشاركتي طراحي: طراحان پايدار، اهميت توجه به هر نظري را مي دانند همكاري با مهندسين مشاور و متخصص ديگر در مراحل اوليه طراحي صورت مي پذيرد. طراحان همچنين به نظرات ساكنين محلي و همسايگان محلي و همسايگان محلي نيز توجه مي كنند.
- درك مردم: طراحي پايدار بايد به فرهنگ و دين و نژاد مردمي كه قرار است براي آنها طراحي كنند توجه كنند. يك معمار بايد چند فاكتور را در نظر بگيرد: مقاومت و پايداري و طول عمر بنا ، مصالح مناسب و مفهوم و كانپست تمام اصول معماري پايدار بايد در يك پروسه كامل كه منجر به ساخته شدن محيط زيست سالم مي شود تجسم يابد.