به طور کلی انرژي مصرفی یک ساختمان در طول حیاتش به دو بخش عمده تقسیم می شود. بخش اول انرژي مصرف شده جهت ساخت بنا که حدود 20 % از کل انرژي را به خود اختصاص داده، و بخش دوم انرژي مصرف شده در هنگام استفاده از ساختمان است که تقریبا معادل 80 % کل انرژي یک ساختمان در طول حیاتش می باشد.
- انرژي مصرفی جهت ساخت بنا: با وجود آنکه در تعاریف ارائه شده از ساختمان هاي صفر انرژي، مباحث مربوط به انرژي مصرف شده جهت ساخت بنا مورد کم توجهی قرار گرفته است، موسسات تبیین و تدوین رتبه بندي انرژي ساختمان ها این عوامل را به دقت بررسی نموده و امتیاز ویژه اي را براي آن در نظر گرفته اند. کنسول ساختمان هاي سبز آمریک (USGBC) به نام رهبري در طراحی انرژي و محیط وشیوه موسسه تحقیقات ساختمان انگلستان مصالح استفاده شده در ساخت بنا را به دقت مورد بررسی قرار داده اند.
- جلوگیري از اتلاف انرژي: در طراحی ساختمان هاي صفر انرژي، جلوگیري از تلفات انرژي مهمترین عامل صرفه جو یی در مصرف انرژي است. تلفات انرژي کمتر به معنی نیاز به تولید گرما یا سرماي کمتر توسط دستگاه هاي تهویه مطبوع است. تلفات انرژي در ساختمان عموما از جداره ها صورت می گیرد. بنابراین تمامی جداره حرارتی یا به عبارت دیگر مرز فضاهاي تهویه شده با فضاهاي تهویه نشده باید در پلان و مقطع مشخص شده و به صورت کامل و پیوسته عایق باشد. نکته بسیار مهم در طراحی جداره حرارتی ساختمان ها حذف پله اي حرارتی می باشد. پله اي حرارتی محل اتصال اجزاء ساختمان (عموما سازه) از داخل بخش هاي تهویه شونده به خارج از این محدوده هستند. این اتصال در صورت عدم ایزولاسیون و ایجاد شکست حرارتی صحیح باعث اتلاف انرژي از طریق رسانش می باشد. با توجه به اینکه اولین قدم در رسیدن به یک خانه صفر انرژي طراحی یک خانه منفعل است، بررسی استانداردهاي ایزولاسیون حرارتی ساختمان هاي منفعل ضروري می نماید. نکته بسیار مهم دیگر در جلوگیري از اتلاف انرژي، هوابندي صحیح درزها می باشد. میزان تراوش هوا از درون محدوده تهویه شده به خارج نباید بیشتر از 60% کل حجم هواي درون اتاق باشد.
- استفاده حداکثري از انرژي خورشید و باد: با توجه به اینکه حدود 50 % از انرژي خانه هاي معمولی توسط سیستم هاي سرمایشی و گرمایشی مصرف شده و سهم روشنایی غیر طبیعی حدود 80 % از کل انرژي مصرفی خانه ها می باشد، استفاده حداکثري از انرژي خورشید و باد جهت سرمایش و گرمایش و بکارگیري نور طبیعی جهت روشنایی منازل اجتناب ناپذیر است. بر طبق استانداردهاي تدوین شده توسط رهبري در طراحی انرژي و محیط، 90 % از فضاي اشغال شده خانه ها باید داراي نور و منظر طبیعی باشد. در این راستا طراحان باید به ضریب نور طبیعی توجه ویژه اي داشته باشند. حداقل میزان نور طبیعی براي فضاهاي منازل مسکو نی 2% می باشد.
-
- دیوار ترومب: پخش کردن انرژی در فضای ديوار ترومب از نوع سامانه های جذب غير مستقيم می باشد.( احمدیان مجید,1381).اين سامانه نوعی ديوار ذخيره ساز حرارتی است که از يک ديوار تيره روبه جنوب از جنس مصالح بنايی و شيشه هايی که آن را می پوشاند تشكيل شده است.ميان فضای شيشه ای و ديوار جذب کننده فضای خالی قرار دارد اين مجموعه بدين شرح است که باعث عبور جريان هوای گرم و سرد می شود (رحمانی،مفیدی، شمیرانی، 1388). دو نوع متداول دیوار ترومب عبارتند از: دیوار ترومب بدون جریان هوا و دیوار ترومب با جریان هوا. مزایای استفاده از دیوار ترومب در ساختمان عبارتند از:
- استفاده از انرژی تجديد پذير خورشيدی به جای سوخت فسيلی
- جلوگيری از آلودگی های زيست محيطی ناشی از سوخت های فسيلی
- کاهش هزينه مربوط به سرمايش و گرمايش در بنا
- قابليت کنترل ورود انرژی به فضا به دليل جذب غير مستقيم
- احساس اسايش گرمايی بيشتر با سامانه های گرمتيش مكانيكی به دليل تابش يكنواخت و تدريجی امواج مادون قرمز از سطح ديوار به محيط
- عدم اشتغال فضای مفيد داخلی
- قابليت ترکيب با پنجره ها،پيش آمدگی ها و ديگر عناصر برای دريافت متعادل و يكنواخت گرمای خورشيد
- مناسب بودن برای استفاده در فضاهايی که احتياج به گرمايش در هنگام شب دارند
- سازگاری بيشتر با اغلب اقليم ها در مقايسه با سامانه های جذب مستقيم
- هزينه ساخت پايين و عدم نياز به فن آوری در مقايسه با سامانه های ديگر
- نياز اندک به نگهداری و تعمير
- بام سبز: بام سبز،يک سيستم سبک وزن مهندسی ساز است که رشد گياه را در بام ميسر ساخته و در عين حال از بام محافظت می کند ،بام سبز نه تنها سطحی است که با رنگ سبز پوشيده شده بلكه يک سطح زنده از گياهان رويشی در لايه خاک در بالای بام است اين ديوار ها از پخش شدن گرد و خاک در هوا ،جلوگيری می نمايند و در ساختمان در برابر اشعه های فرابنفش، باران و فشار باد .محافظت می نمايند.بنابراين با بهره گيری راهكار هايی چون بامها و ديوار های سبز،می توان با طراحی در کنار طبعيت به جای مقابله با آن ،به پايداری هر چه بيشتر معماری و شهر سازی معاصر و رشد توسعه با اطمينان در حفاظت محيط زيست و ادامه حياط بشرکمک شايانی نمود.( احمدیان، مجید،1381) در اين راستا ،توجه به استفاده از مواد مصالح بازيافتی و گونه های گياهی بومی در قبال وزن و سنگينی ، هزينه، ضمانت نامه ها و انگيزه پروژه،نگهداری بام ديوار و غيره می توان به ايجاد ترکيب مناسب همساز با محيط کمک کرد.( velazquez, linda,2005).